ارزیایی سیستم منابع آب با رویکرد یکپارچه بر اساس چارچوب حسابداری آب در محدوده مطالعاتی مشهد

ارزیابی به‌عنوان یکی از گام‌های اساسی مدیریت یکپارچه منابع آب از مهم‌ترین مراحل برنامه‌ریزی و اجرای آن است. در این راستا، نظام حسابداری آب به‌عنوان ابزاری برای سازماندهی و ترکیب داده‌های گردآوری شده از منابع مختلف به‌منظور تدوین یک سیستم اطلاعاتی و فراهم آوردن امکان ارزیابی یکپارچه سیستم‌های منابع آب از طریق پیوند بین داده‌های فیزیکی و اقتصادی معرفی می‌شود. منطقه مورد مطالعه، محدوده مطالعاتی مشهد بود. با توجه به چارچوب پیشنهادی سازمان ملل، پس از تدوین حساب‌های آب مربوط به‌منطقه، متناظر با سال‌های1380 و 1385، با استخراج نشانگرهایی به تحلیل وضعیت منابع آب پرداخته شد. در نهایت با در نظر گرفتن گزینه‌هایی بر اساس مدارک موجود و اسناد توسعه بر اساس مدل تحلیلی سیستم دینامیک در محیط SIMULINK به ارزیابی نهایی منطقه پرداخته شد. نتایج حاصل نشان داد که اگر ارزیابی بر مبنای مقیاس منطقه‌ای (و نه مزرعه) صورت گیرد با اعمال اصلاحات در مدیریت عرضه و تقاضا (به‌ویژه اصلاح مصارف آب در کاربری‌های مختلف بخصوص کشاورزی و بازتخصیص سهم آب بین بخش‌های مختلف) می‌توان میزان افت آبخوان و همچنین تولید ناخالص داخلی را در منطقه بهبود بخشید. برای نمونه می‌توان با عدم اختصاص آب به بخشی از محصولات پرمصرف کشاورزی و تخصیص آن به خدمات، به‌ترتیب 2115 و 5690 ریال در هر مترمکعب در بهره‌وری منطقه در سال‌های 85  و 80 بهبود به‌دست آورد.